Krzyż i Medal Niepodległości - Krzysztof Filipow

Recenzja książki Krzyż i Medal Niepodległości

Książka autorstwa dr. Krzysztofa Filipowa jak sama nazwa wskazuje jest monografią na temat Krzyża i Medalu Niepodległości. Całość zaczyna się od cytatu Aleksandry Piłsudskiej. Zwraca ona uwagę na fakt, że PPS-owcy nie mają odznaczeń za swoją służbę. Chciałaby aby nowe odznaczenie miało nazwę: Krzyż Niepodległości.

Dalej autor nakreśla kto mógł zostać uhonorowany odznaczeniem. Robi to w sposób bardzo ciekawy, opowiadając historię i intencje jakie przyświecały pomysłodawcom. Pisze o tym, że nie chciano aby odznaczenie było przyznawane za udział w wojnie Polsko - Bolszewickiej ( za tę wojnę przyznawano już inny medal pamiątkowy). Całość tekstu udekorowana jest zdjęciami osób o których wspomina autor.

W 1930 r Główna Komisja Odznaczeniowa ustanowiła Krzyż i Medal Niepodległości. Do odznaczania osób podchodzono bardzo rzetelnie. Z tego powodu powołano wiele komisji, które miały orzekać, kto powinien dostać odznaczenie. Autor wymienia poszczególne komisje oraz każdą z nich krótko opisuje.
Dalej w tekście znajdziemy informację o stopniach Krzyża Niepodległości, oraz o tym kto go zaprojektował. Okazuje się, że ze względu na konflikt ówczesnego rządu z sejmem były obawy czy ustawa o Krzyżu zostanie zaakceptowana. Autor opisuje również ten wątek.

Trzeba przyznać, że całość książki czyta się jako jedną spójną historie. Fakty dotyczące krzyża są w nią wplecione. Całość wzbogacona jest zdjęciami odznaczeń, legitymacji i innych powiązanych dokumentów z epoki. W następnych akapitach, autor opisuje prace komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości. Jakiej grupie przyznano odznaczenia, jak zmieniał się skład komisji itp. Znajdziemy również informacje o tym jaka firma produkowała odznaczenie, kto drukował dyplomy, oraz ile medali nadano.

Informacje na temat wydania

Książka wydana jest w Twardej oprawie na papierze dobrej jakości w formacie b5. Ma 63 strony. Ilość fotografii, ilustracji oraz ich dopasowanie do tekstu bardzo uprzyjemnia czytanie. Wydanie sfinansowała Mennica Państwowa S.A. Wydawca to Ośrodek Badań historii Wojskowej muzeum wojska. W 2024 można było kupić tą pozycję za około 20 zł.

Podsumowanie

Publikacja jest zdecydowanie godna polecenia. Autor opowiedział w niej historię zaczynając od samego początku, czyli jakie były motywy ustanowienia, aż do zakończenia nadawania tych odznaczeń. Wiedza encyklopedyczna została przedstawiona w bardzo przystępny sposób. W książce znajdziemy dużo ilustracji. Zdjęcia odznaczeń są dobrej jakości jednak w niewielkim powiększeniu. Z tego względu książka nie będzie pomocna przy określaniu autentyczności danego Krzyża.